૨૦૨૧ના પ્રથમ દિવસે : સૌરભ શાહ

(ગુડ મૉર્નિંગ એક્સક્લુઝિવ : શુક્રવાર, ૧ જાન્યુઆરી ૨૦૨૧)

સંસ્કારી ગુજરાતીઓનું માનસિક વર્ષ દિવાળીએ પૂરું થતું હોય છે અને બેસતા વર્ષે શરૂ થતું હોય છે. મહારાષ્ટ્રિયનો માટે ગુડી પડવાનો દિવસ નવા વર્ષનો આરંભ છે. ભારતના વિવિધ પ્રદેશોમાં વિવિધ તિથિથી નવ વર્ષનો પ્રારંભ થતો હોય છે. તો પછી કૅલેન્ડરની 1 જાન્યુઆરીની તારીખથી પણ નવું વર્ષ શરૂ થાય છે એવું માનવું જરૂરી છે?

હા, બિલ્કુલ જરૂરી છે. ભારતના સંસ્કાર વારસામાં ક્યાંય ન્યુ યર્સ ઈવ એટલે કે 31મી ડિસેમ્બરનું મહત્ત્વ નથી, ક્યાંય પહેલી જાન્યુઆરીથી નવા વર્ષનો મંગળ પ્રારંભ થાય છે એવી કોઈ વાત નથી છતાં આપણા માટે આ દિવસ પણ, બેસતા વર્ષની જેમ, નવા વર્ષનો પહેલો દિવસ છે.

અંગ્રેજોની આ દેણ છે તો છે. પહેલી જાન્યુઆરીએ પણ તમે હૅપી ન્યુ યર વિશ કરો તો કંઈ સનાતની મટીને અંગ્રેજ નથી થઈ જતા, હિન્દુત્વ છોડીને ઇસાઇયત અપનાવતા નથી થઈ જતા. પાંડવો ધોતિયું પહેરતા પણ તમે પેન્ટ-શર્ટ પહેરો છો. શું તમે અંગ્રેજોનો પહેરવેશ પહેરીને ઓછા હિન્દુ થઈ ગયા? ઓછા હિન્દુ તમે ત્યારે થશો જ્યારે સેક્યુલરિઝમની વાદે ચડીને દિવાળી તો પ્રદૂષણ ફેલાવે છે એમ કહીને ફટાકડા ફોડવાનું બંધ કરી દેશો, હોળીમાં પાણીનો બગાડ થાય છે એવા કુપ્રચારમાં તણાઈને એકબીજાને રંગવાનું બંધ કરી દેશો, ઉત્તરાયણમાં પતંગના માંજાને કારણે પંખીઓનાં ગળાં કપાઈ જાય છે એવું માનીને ધાબે ચડીને આખો દિવસ ધમાલ કરવાની મોજ ગુમાવી બેસશો.

ઈદની ઉજવણી વખતે ધર્મના નામે લાખો નિર્દોષ બકરાઓની કતલ થતી હોય છે ત્યારે જીવદયાવાળાઓના પેટનું પાણી નથી હાલતું. કરોડો લીટર લોહી ગટરમાં વહી જાય છેત્યારે પાણીનો બગાડ અને પાણીમાં પ્રદૂષણ થાય છે તે પ્રાણીપ્રેમીઓને કે પર્યાવરણપ્રેમીઓને નથી દેખાતું. પણ ગણપતિ વિસર્જન વખતે તરત જ નદી-દરિયા પરનું વહાલ ઉભરાઈ આવે છે.

એક જમાનો એવો હતો જ્યારે તમારે ખુલ્લા-વિશાળ હૃદયના દેખાવું હોય તો તમારા હિન્દુત્વના સંસ્કારવારસા વિશે આડુંતેડું બોલીને સેક્યુલર જમાતમાં સ્વીકૃતિ પામવી પડે, બીજાઓની સંસ્કૃતિ કેટલી મહાન છે અને આપણો દેશ કેટલો પછાત છે એવી ચર્ચાઓમાં ભાગ લઈને ‘હું તો ઉદારદિલ છું.’ એવું પુરવાર કરવું પડે. આવું કરવામાં ને કરવામાં તમે ક્યારે તમારી મૂળ ભૂમિથી ઉપડી ગયા અને ક્યારે ત્રિશંકુ બનીને બિનસાંપ્રદાયિકતાના ભ્રમ-પ્રચારમાં પલોટાઈ ગયા તેનો તમને ખ્યાલ જ ન રહ્યો.

બાબરી-ગોધરા પછી અને ખાસ તો 2014 પછી દેશનું વાતાવરણ પલટાયું અને તમારી પોતાની સંસ્કૃતિ પ્રત્યેની તમારી સભાનતા વધી. સેક્યુલર બનીને સૌ કોઈને વહાલા થવાના તમારા ધખારા મટી ગયા. સેક્યુલર હોઈશું તો પાંચ જગ્યાએ પૂછાતા થઈ જઈશું, સિસ્ટમની અંદરના માણસ ગણાઈશું, કોઈ તરછોડી નહીં દે એવા ભ્રમમાંથી તમે બહાર આવી ગયા. બહાર આવવા માટે, જૂનાને છોડવા માટે, તમારા મૂળ તરફ પાછા જવા માટે, બિનસાંપ્રદાયિકતા સાથે જે કંઈ સંકળાયેલું હતું તે બધું જ તમે સાપ કાંચળી ઉતારે એ રીતે ઉતારી દીધું.

પણ એક વાત ભૂલી ગયા કેટલીક વાતો તમારી ત્વચા બની ચૂકી છે. એને ઉતારી નાખવાનો પ્રયત્ન ન કરવાનો હોય. પેન્ટ-શર્ટ કે જીન્સ કે ટીશર્ટ કે બ્લેઝર-સ્પોર્ટ્સ કોટ-સૂટ તમારી સંસ્કૃતિ નથી પણ એને ત્યજીને રોજબરોજની જિંદગીમાં ધોતિયું અને ઉપરણું કે ખેસનો પહેરવેશ તમને અનુકૂળ નહીં આવે. જેમને આવે તેઓ જરૂર પહેરે. સાઉથમાં લુંગી અથવા મુન્ડુ પ્રચલિત છે જ. પણ ઉપર તો મોટેભાગે અંગ્રેજોની દેણ સમું ખમીસ જ પહેરાય છે.

હિન્દુત્વના સનાતનના સંસ્કાર આપણા ડીએનએમાં છે. અમુક વાતોનો વિરોધ કરીશું તો જ પાકા ભારતીય કે સાચા સનાતની દેખાઈશું એવા મોહમાંથી બહાર આવી જઈએ. પહેલી જાન્યુઆરીને નવા વર્ષના પ્રથમ દિવસ તરીકે ન સ્વીકારવા ઉપરાંત બીજા એવા અનેક મુદ્દાઓછે જેના દ્વારા કેટલાક દોઢા હિન્દુઓ પોતાના સનાતન સંસ્કારોને પ્રગટ કરવાના ફાંફા મારીને ‘બીજાઓ તો શું દેશના સંસ્કાર સાચવવાના, વિશુદ્ધ હિન્દુ તો હું છું.’ એવી ભ્રમજાળ પોતાની આસપાસ ગૂંથતા રહે છે અને અન્યોને ઊતારી પાડવાની કોશિશ કરતા રહે છે.

ગોરખપુરની ગીતા પ્રેસનું નામ તમે સાંભળ્યું હશે. તમારા ઘરમાં વર્ષોથી ગીતા પ્રેસે પ્રગટ કરેલા રામચરિત માનસ કે અન્ય કોઈ ગ્રંથો હશે. લગભગ એક સદીથી નિરંતરપણે સનાતન ધર્મની પરંપરાનો પ્રચાર-પ્રસાર કરી રહેલી આ મહાન પ્રકાશન સંસ્થાની આ વર્ષની ડાયરી આજે મને મળી. વર્ષોથી હું તો દર વિક્રમ સંવતના નવા વર્ષે લાલ કપડાના બાઇન્ડિંગવાળો રોજમેળ ખરીદીને દીવાળીએ એનું પૂજન કરું છું. એ ડાયરી રૂપિયાનો હિસાબ રાખવા માટેની છે પણ એમાં હું મારા રોજેરોજના લેખ, એનો વિષય, એની પ્રકાશન તારીખ વગેરેનો હિસાબ રાખતો હોઉં છું. કારતક સુદ એકમથી આસોની અમાસ સુધીની આ ડાયરી મારા કાર્યજીવનનું એક અનિવાર્ય અંગ છે. ગીતા પ્રેસની ડાયરીનું નામ ‘ગીતા દૈનન્દિની’ છે. એમાં દરેક પાના ઉપર ભગવદ્ ગીતાના બે શ્લોક મૂળ સંસ્કૃતમાં છે અને નીચે એના હિન્દીમાં એનો અનુવાદ છે, અમુક પાના પર એક જ શ્લોક છે. 365 પાનાંમાં 700 શ્લોક સાથેની સંપૂર્ણ ગીતા તમને મળે, અનુવાદ સાથે, ઉપરાંત રોજના સૂર્યોદય-સૂર્યાસ્તના સમય, વિક્રમ સંવત મુજબના માસ-તિથિની વિગતો તથા સંક્ષિપ્ત પંચાંગ (દિનાંક, વાર, તિથિ, ઘડી અને નક્ષત્ર) વગેરે પણ છે.

આપણી સંસ્કૃતિ સાથેનો સંપૂર્ણ નાતો અકબંધ રાખતી આ અદ્‌ભુત ડાયરીનું પહેલું પાનું કયું છે? શુક્રવાર, 1 જાન્યુઆરી 2021. અને અંતિમ પાનું? શુક્રવાર, 31 ડિસેમ્બર 2021.

નીલેશ નીલકંઠ ઓક ગણમાન્ય ભારતીય ઇતિહાસ શાસ્ત્રી છે. મહાભારતનું યુદ્ધ ચોક્કસ કયા વર્ષે અને કઈ તિથિઓ દરમ્યાન થયું એ વિશેનો સચોટ વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસ રજુ કરતું એમનું પુસ્તક ઘણું જાણીતું છે અને ખૂબ વેચાયું છે. આ ઉપરાંત રામાયણ, ભગવાન રામ, ભીષ્મ વગેરે વિષયો પરનાં એમનાં અધિકૃત માહિતી આપતાં પુસ્તકો છે. કાળગણના પરનું એમનું પ્રભુત્વ બેમિસાલ છે. ‘સુબ્બુ પબ્લિકેશન્સ’ એમણે પોતાનાં અને બીજા કેટલાક રિસર્ચર્સનાં પુસ્તકો પ્રગટ કરવા માટે શરૂ કરેલી પ્રકાશન સંસ્થા છે. ગયા વર્ષે મારી પાસે ‘નમસ્તે 2020: હિન્દુ પ્લાનર’ નામની એમણે પ્રગટ કરેલી ડાયરી આવી. રોજની અપોઇન્ટમેન્ટ્સ ઉપરાંત રોજની માનસિક-શારીરિક સ્વાસ્થ્ય અંગેની નોંધ માટેનાં ખાનાંઓ ધરાવતી આ ડાયરીમાં પણ તિથિ, નક્ષત્ર, માસ (કારતક, માગશર વગેરે) છે. એનું પણ પહેલું પાનું બુધવાર, 1 જાન્યુઆરી 2020થી શરૂ થાય છે. છેલ્લું પાનું ગુરૂવાર, 31 ડિસેમ્બર 2020નું છે.

એક સંસ્થા તરીકે કે એક વ્યક્તિ તરીકે તમારું પ્રદાન ગીતા પ્રેસ કે નીલેશ ઓક કરતાં વધારે છે?
ગીતા પ્રેસ ગોરખપુર કે નીલેશ નીલકંઠ ઓક શું 2021ને નવા વરસ તરીકે સ્વીકારીને ઓછા સનાતનવાદી થઈ ગયા?

હૅપી ન્યુ યર.

••• ••• •••

આટલું વાંચ્યું છે તો બે મિનિટ રોકાઈને થોડું વધુ વાંચી લો.

‘ન્યુઝપ્રેમી’ને આર્થિક સપોર્ટ આપો : સૌરભ શાહ

પ્રિય વાચક,

તમે જાણો છો એમ ‘ન્યુઝપ્રેમી’ કોઈપણ જાતના કૉર્પોરેટ ફન્ડિંગ વિના કે જાહેરખબરોની આવક વિના ચાલતું કોઈનીય સાડીબારી ન રાખતું એક વિશ્વસનીય ડિજિટલ મિડિયા છે.

‘ન્યુઝપ્રેમી’ની તમામ વાચનસામગ્રી સૌ કોઈ માટે ઓપન છે, વિના મુલ્યે ઉપલબ્ધ છે.

વધુ ને વધુ વાચકો સમજી રહ્યા છે કે મિડિયાની વિશ્વસનીયતા સામે પ્રશ્નો ઊભા થતા જાય છે એટલે કાણાને કાણો કહેવાની હિંમત રાખનારા અને સજ્જનોનો તથા રાષ્ટ્રપ્રેમીઓનો નિર્ભીક બનીને પક્ષ લેનારા ‘ન્યુઝપ્રેમી’ જેવા સ્વતંત્ર પ્લેટફૉર્મની આજે સખત જરૂર છે.

કોઈ પણ સારી પ્રવૃત્તિ ટકાવી રાખવી હોય અને એને ફેલાવવી હોય તો એ માટે બે મુખ્ય બાબતોની ખાસ આવશ્યકતા હોવાની. પરસેવો અને પૈસો. ‘ન્યુઝપ્રેમી’ને હજારો વાચકોમાંથી લાખો અને લાખોમાંથી કરોડો સુધી લઈ જવાની મહેનત વન પેન આર્મી એવા પત્રકાર સૌરભ શાહ દ્વારા થઈ રહી છે. પૈસાની અપેક્ષા તમારે પૂરી કરવાની છે.

તમારા સપોર્ટની આશાએ ‘ન્યુઝપ્રેમી’ના દરેક આર્ટિકલમાં જાહેરખબરોની જગ્યાએ અપીલની સૂચના/લિન્ક મૂકાય છે.

‘ન્યુઝપ્રેમી’ તમારા સ્વૈચ્છિક આર્થિક સપોર્ટથી અડીખમ રહી શકશે, વધુ વાચકો સુધી પહોંચી શકશે અને નિયમિત ધોરણે સમૃદ્ધ વાચનસામગ્રી ક્રિયેટ કરી શકશે. તમારામાંના દરેકે દરેક વાચકનો સ્વૈચ્છિક સહયોગ મળે તે આવકાર્ય છે. તમારા તરફથી મળનારી કોઈ પણ નાની કે મોટી રકમ ‘ન્યુઝપ્રેમી’ માટે ખૂબ ઉપયોગી થવાની છે.

દર એક-બે અઠવાડિયે કે મહિને-બે મહિને મળતો તમારો નિયમિત પ્રતિસાદ ‘ન્યુઝપ્રેમી’ની ઇમ્યુનિટી વધારશે અને ઝંઝાવાતો સામે ટકી રહેવાની ક્ષમતામાં ઉમેરો કરશે.

‘ન્યુઝપ્રેમી’ને તમે બેન્ક ટ્રાન્સફર દ્વારા કે પછી પેટીએમ, ગુગલ પે કે યુપીcomઆઈ ટ્રાન્સફર દ્વારા રકમ મોકલીને સ્ક્રીન શૉટ 9004099112 પર વૉટ્સએપ કરો અથવા HiSaurabhShah@gmail.com પર મેઇલ કરો.

‘ન્યુઝપ્રેમી’ને ઑલરેડી સપોર્ટ કરી રહેલા વાચકોનો હ્રદયપૂર્વક આભાર અને સૌ કોઈ માટે સદભાવ તથા શુભેચ્છાઓ.

‘ન્યુઝપ્રેમી’ વિશે વધુ જાણવાની ઇચ્છા થાય તો આ લિન્ક ક્લિક કરો : https://www.newspremi.com/gujarati/support-newspremi/